پدیدآورنده در این کتاب حزب اعتماد ملی را متاثر از دو جریان اصلاح طلبی و جریان اصیل انقلاب (اندیشه های اسلام ناب و امام خمینی(ره) ) می داند و بررسی مبانی ، دیدگاه ها و سیاست ها و عملکردهای حزب و تطبیق با اصول دو جریان نامبرده قالب این کتاب را شکل می دهند.
همچنین بعد از وصف بی طرفانه موضوعاتی که درباره حزب مورد قضاوت و ارزش گذاری قرار داده شده هیچگونه معیار شخصی در کار نبوده بلکه معیار و ملاک شاخصه هایی هستند که حزب اعتماد ملی به صورت اعلامی آنها را قبول دارد و یا به تبع قانون بایستی بر آن گردن نهند.

احزاب و تشکل های سیاسی به عنوان مولود جریانات فکری، سیاسی و طبقاتی، ابزاری کارآمد در عرصه های مختلف بخصوص حوزه سیاست محسوب گشته و در تحولات مختلف قبل و بعد از انقلاب نقش ایفا کرده اند.
حزب مشارکت نیز یکی از این احزاب است که به لحاظ زمانی در مقطعی کوتاه از تاریخ انقلاب پدیدار شد و به لحاظ فکری متاثر از گفتمان ها و جریانات عمده اعم از اسلامی، لیبرال و حتی چپ بود.حلقه کیان یکی از خاستگاه های اصلی آن محسوب می شود.
بنابراین قضاوت مولفان در این اثر بر اساس حرکت کلی حزب و اعضای اصلی تاثیر گذار آن است که بیشتر حلقه کیانی بوده اند.

نویسنده در این کتاب طی چهار فصل کلیات, تاریخچه, ساختار و تشکیلات, سیاست ها و دیدگاه ها و عملکرد حزب کارگزاران سازندگی را بازگو کرده است.

در فصل نخست (کلیات) عنوان دقیق و رسمی, دبیر کل, طیف و جناح سیاسی, اعضا و شورای مرکزی, بنیانگذاران, ارگان رسمی, نوع رفتار, تاکید در فعالیت های سیاسی و اقتصادی و فرهنگی, ماهیت سازمانی, حمایت های داخلی و خارجی آن معرفی می شوند.

فصل دوم درباره تاریخچه و تحولات درونی حزب کارگزاران سازندگی و حاوی این مطالب است: زمان تاسیس, شرایط عینی, اعضای برجسته (دکتر سید عطائ الله مهاجرانی, غلامحسین کرباسچی و…), جناح های درونی, دیدگاه ها درباره نظام جمهوریت و اسلامیت, ولایت فقیه, امام خمینی (ره), رهبری نظام. در فصل سوم از سیاست ها و ساختار و تشکیلات حزب کارگزاران سازندگی صحبت می شود و حاوی این مباحث است:
تعریف توسعه, اهداف, سیاست های کلی داخلی و خارجی, سیاست های کلی اقتصادی و فرهنگی, ساختار و تشکیلات.

در آخرین فصل کتاب, عملکرد حزب یاد شده در زمینه انتخابات, تبلیغات, رابطه با دولت, ترویج ارزش های نظام بازگو شده است.

در پایان نیز آینده حزب پیش بینی شده است. کتاب با فهرست منابع و ضمایم به پایان می رسد.

این کتاب مثلث جریان شناسی است که در ضلع اول آن به اجرای طرح کلان جریان شناسی سیاسی در ایران معاصر با مدیریت و نظارت علمی آیت مظفری بر می گردد که از اوایل دهه 1380 آغاز و حاصل آن تولید این کتاب ها است: جامعه روحانیت مبارز، مجمع روحانیون مبارز، حزب کارگزاران سازندگی، حزب مؤتلفه اسلام، دفتر تحکیم وحدت، سازمان مجاهدین خلق، نهضت اسلامی، سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی ایران، حزب مشارکت ایران اسلامی و حزب اعتماد ملی در این ضلع مورد بررسی قرار گرفته اند.

در ضلع دوم به طرح کلان جریان شناسی قومی در ایران معاصر با محوریت چهار جریان قومی نظیر جریان شناسی قومی ترک، جریان شناسی قومی کرد، جریان شناسی قومی بلوچ و جریان شناسی قومی عرب پرداخته است.

در ضلع سوم جریان شناسی فکری و فرهنگی مدنظر بوده است، طرح مواردی نظیر جریان شناسی فکری فرهنگی عقلانیت در ایران معاصر، جریان شناسی فکری فرهنگی بهائیت، جریان شناسی فکری فرهنگی انجمن حجتیه در ایران معاصر، جریان شناسی فکری فرهنگی فمینیسم در ایران و جریان شناسی فکری فرهنگی سلفی گری در این بخش در دسترس خوانندگان قرار گرفته است.

در واقع این کتاب بر این موضوع تأکید دارد که جریان شناسی سیاسی، قومی و جریان شناسی فکری فرهنگی موجب درک عمیق از تحولات تاریخ معاصر ایران است.

در سال 84 پیروزی گفتمان عدالت، نوید تحقق شعارهای اصیل انقلاب اسلامی و گفتمان معیار (امام خمینی و رهبر معظم انقلاب) را می داد؛ ولی این حرکت پس از چندی، به ویژه در دولت دهم، از گفتمان اصیل انقلاب منحرف شد.

با این وصف، خطر انحراف همیشه در کمین دولت ها، گروه ها و افراد بوده و ضربات سنگین و بعضا جبران ناپذیری از این طریق بر انقلاب تحمیل شده است و این نگرانی برای دلسوزان انقلاب اسلامی وجود دارد که افراد و گروه های منحرف به پست های کلیدی دست نیابند. دولت نهم و دهم نیز از این قاعده مستثنا نیست.

رهبر انقلاب، همواره بر خطر انحراف در دولت ها و گروه ها اشراف داشته و درباره آنها تذکر داده است. برای مثال، پس از دوم خرداد، به ویژه پس از وقایع هجده تیر ۱۳۷۸، مقام معظم رهبری به گفتمان سازی های ویژه ای برای بازگشت انقلاب به مسیر اصلی خود پرداختند و همان سال را سال امام خمینی نام گذاردند، که هدف اصلی آن احیای گفتمان امام بود. بعد از آن، ایشان گفتمان خودی و غیر خودی را مطرح کردند و پس از آن نیز گفتمان های دیگر؛ تا اینکه به گفتمان اصول گرایی و انتخابات سال 84 رسید. با توجه به تجارب، رهبر انقلاب در اولین دیدارشان با هیئت دولت در شهریور 1384، درباره ی خطر شکل گیری «انحراف» در دولت هشدارهای لازم را دادند.

شناخت گروهی که در دولت نهم و دهم شکل گرفت و حاشیه های فراوانی بر جای گذاشت، با تکیه بر معیارها و ملاک های گفتمان امام خمینی و رهبر معظم انقلاب که همان اسلام ناب محمدی (ص) است، تجربه ای گران سنگ در اختیار دلسوزان انقلاب اعم از آحاد مردم و مسئولان قرار می دهد تا انقلاب دچار زیان های سنگین نشود. این کتاب در پی انجام این مهم است.