برگزاری نشست های علمی در پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام سابقه چند ساله دارد.
با توجه به لزوم حفظ و نگهداری دارایی های دانشی و سرمایه های فکری موجود در حافظه سازمانی، برآن شدیم تا برای نخستین بار نشست های پژوهشگاه را در قالب کتابی با عنوان «دفتر اول مجموعه نشست های علمی» تجمیع و به چاپ برسانیم.
به منظور اتقان بیشتر ، متن نشست ها پس از مکتوب شدن به تایید استادان یا دبیران علمی رسانده شده است.

شاید بتوان گفت انطباق منظومه تحلیلی آیت الله خامنه ای دام ظله با روش های درون دینی وبرون دینی، برای اولین بار به صورت مکتوب انجام می شود.قالب بندی روش های تحلیلی ایشان، الهام گرفته از روش های علمی در علوم انسانی است؛ زیرا اندیشمندان برای ارائه دیدگاه های خود و اقناع مخاطب، به تحلیل روی می آورند. برای درک روش تحلیلی آیت الله خامنه ای دام ظله ابتدا اصول و مبانی فکری- اعتقادی و سیاسی ایشان احصا شده است. در مرحله دوم، باید ها و نباید هایی (الزاماتی) که ایشان برای تحلیل به عنوان ملاحظه یا چهار چوب استفاده می کنند، کشف و سامان دهی شده است و در مرحله سوم، پنج روش عمومی و چهار روش سنتی و درون دینی که از دیر باز مورد استفاده در علوم اسلامی و حوزه های علمیه بوده است، مورد توجه قرار گرفته.
روند تحلیلی سی ساله آیت الله خامنه ای دام ظله روشن می سازد که ایشان از ثبت مبانی و گفتمان برخوردارند و چهارچوب های اصلی فکری-اعتقادی ایشان تغییر نکرده است. دریچه ورود به دستگاه تحلیلی رهبر انقلاب اسلامی، درک نظام دانایی ایشان است. بررسی ها نشان می دهد که نظام دانایی ایشان، آمیزه ای از سنت و مدرنیته را در بر می گیرد. در اصول و مبانی، از سنت و معرفت ذاتی تبعیت می کنند و در عین حال، در اجتهاد روز آمد هستند و بسیاری از شاخص های مدرنیته همچون مشارکت سیاسی کلاسیک، غرب علمی و .. را می پذیرند و ستایش هم می کنند. مبانی تحلیل آیت الله خامنه ای دام ظله از چهار عنصر اصلی: جهان بینی توحیدی، اندیشه امام خمینی(ره)، تقوای سیاسی، و توکل نشئت می گیرد و همه اصولی را که لازمه حفظ و استمرار انقلاب اسلامی است، در تحلیل مسائل مد نظر دارند. بررسی ها نشان می دهد روش تحلیل رهبری، متناسب با مخاطب، دچار تغییر نمی شود. برای مثال، در جمع علما و روحانیون یا خبرگان، بر روش های نقلی و وحیانی بیشتر اصرار دارند؛ اما در جمع های دانشگاهی از روش های استدلالی استفاده می کنند، در مجمع کارگزاران نظام، بیشتر به روش های مقایسه ای روی می آورند و از اعداد و ارقام بهره می برند.
از نو آوری های خاصی که در این کتاب روشمند شده، «تفسیر مضاعف» آیت الله خامنه ای دام ظله از پدیده ها و تفسیرهاست. هنگامی که مفاهیم دچار کژتابی می شود و تنوع معنادهی به یک واژه وجود دارد، ایشان از جایگاه رهبری به میدان می آیند و تفسیر نهایی را ارائه می دهند. دراین کتاب، نمونه هایی مانند تفسیر مضاعف از «خشونت»، «اصلاحات»، «مذاکره در کربلا» به عنوان مطالعه موردی آورده شده است.
اشراف آیت الله خامنه ای دام ظله بر فضای سیاسی- اجتماعی دوران امیرالمومنین علیه السلام یا سده اول هجری، کم نظیر و تاویل و روز آمد کردن پدیده های تاریخی صدر اسلام در تحلیل ایشان، بی نظیر و جذاب است.
این کتاب می تواند از چند بعد برای خوانندگان، مربیان، سخنوران و تریبون داران مفید باشد:
اول، روح حاکم بر تحلیل آیت الله خامنه ای دام ظله است.
انصاف، تقوا، همه جانبه نگری، ارائه راه حل، قدرت اقناع و عدم ارائه تحلیل های تنش زا و اختلاف انگیز، از مواردی است که می تواند الگوی نیروهای سیاسی جامعه قرار گیرد.
دوم، پیوستگی بین اصول و مبانی و عدم تعارض و تزاحم بین روش و مبانی، از دیگر خصایص دستگاه تحلیلی ایشان است.
دسته بندی، روشمند بودن، سامان دهی مباحث، رژف نگری، نگاه بلند مدت، غیریت شناسی، دستگاه محاسباتی و راه گشا بودن، از دیگر مولفه های حاکم بر تحلیل ایشان است که می تواند الگویی کم نظیر برای تحلیلگران عرصه سیاسی کشور باشد.

خانواده در اسلام یعنی محل سکونت دو انسان، محل آرامش روانی دو انسان، محل انس دو انسان با یکدیگر، محل تکامل یک نفر به وسیله یک نفر دیگر؛ آن جایی که انسان در آن صفا می یابد، راحتی روانی میابد، این محیط خانواده است، کانون خانواده در اسلام این قدر اهمیت دارد.
«اسلام در بیان قرآن، در چند جا این آفرینش زن و مرد و همزیستی اینها و در نهایت زوجیت آنها را آرامش برای زن و مرد شناخته است»
این انس و صفا و آرامش و تکامل، یا به دیگر تعبیر، اساس سعادت خانواده ها و زمینه تربیت جامعه سالم، در پرتو ایمان، افکار، اعمال و اخلاق نیکو به دست می آید که همگی در مجموعه شریعت مقدس اسلام به شکلی جامع و کامل به بشریت ارائه گردیده است.
عبادت و بندگی، توکل، عفت و پاکدامنی و صبر و مهربانی، تداوم زندگی مشترک زناشویی را ممکن می سازد و محیط خانواده را از هر گونه آسیب محفوظ می دارند. همچنین انجام وظایفه خطیر همسرداری و تربیت فرزند و مدیریت خانه، وظیفه اولیه هر زنی در خانه است. علاوه بر موارد یاد شده، برقراری ارتباط اجتماعی و حل مشکلات خانواده عناوین دیگری است که در خانواده باید مورد دقت قرار گیرد.
این کتاب به منظور آشنا ساختن بیشتر خانواده ها و به ویژه مادران با رهنمود های دین مبین اسلام در استحکام بخشی به نظام خانواده، در پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام، تدوین و در اختیار شما بزرگواران قرار گرفته است.
کتاب حاضر در هفت فصل به شرح ذیل می باشد:
فصل اول: ایمان و عبادت
فصل دوم: نقش اخلاق در زندگی
فصل سوم: همسر داری و تربیت فرزند
فصل چهارم: مدیریت در خانه
فصل پنجم: کار و تلاش
فصل ششم: زن در محیط اجتماع
فصل هفتم: حل مشکلات خانواده