این کتاب به جریان شناسی تفکر التقاطی در ایران معاصر طی چند بخش می پردازد:

نخست در بخش اول، جریان شناسی التقاط در عصر قاجار در دو قسمت مورد توجه قرار می گیرد، یکی از ابتدای حاکمیت قاجار تا انقلاب مشروطه یعنی تا ۱۲۸۵ و دیگری از انقلاب مشروطه تا ابتدای حاکمیت رضاشاه (پهلوی اول) یعنی تا ۱۳۰۴ شمسی فرآیند شکل گیری جریان التقاطی، نمادها، نمودها و آثار آن، گرایش های مختلف تفکر التقاطی در این دوران، مبانی فکری و اصول التقاطیون این عصر، برجسته ترین رهبران و روش های این جریان، از مباحثی است که به آن پرداخته شده است.

بخش دوم به جریان شناسی افکار التقاطی در عصر پهلوی اختصاص دارد. این بخش نیز طی دو قسمت مطرح می شود. ابتدا تفکرها، گرایش ها و رهبران التقاطی و مبانی فکری آن ها در زمان پهلوی اول یعنی رضاشاه (۱۳۰۴-۱۳۲۰ش) و سپس همین مباحث در زمان پهلوی دوم، محمدرضا شاه (۱۳۲۰-۱۳۵۷ش) مورد توجه قرار می گیرد. بررسی، تحلیل، تطبیق و نقد گرایش های التقاطی این دوره با مبانی اسلام اصیل نیز (در حد وسع)، قسمت دیگری از مباحث این بخش خواهد بود.

بخش سوم کتاب به جریان شناسی اندیشه های التقاطی در عصر جمهوری اسلامی ایران (۱۳۵۷-۱۳۹۳ش) اختصاص دارد. در این بخش نیز فرایند شکل گیری افکار التقاطی، رهبران و انواع اندیشه های التقاطی در دوره حاکمیت جمهوری اسلامی ایران بررسی می شود.

امام خامنه ای دام ظله:
«سنی و شیعه هر کدام مراسم مذهبی خودشان را، آداب خودشان را، عادات خودشان را، وظائف دینی خودشان را انجام می دهند و باید بدهند؛ اما خط قرمز این است که نباید مطلقا بین اینها به خاطر اهانت به مقدسات_ چه آنچه که از سوی بعضی از افراد شیعه از روی غفلت صادر می شود، چه آنچه که از روی غفلت از بعضی از افراد سنی مثل سلفی ها و امثال اینها صادر می شود که یکدیگر را نفی می کنند_ چیزی بیان شود.
این همان چیزی است که دشمن می خواهد، اینجا هم باید هوشیاری باشد»

هیکل در رساله سه جلدی مفصل خود، که حجم آن به اضافه مصادر و مراجع و فهرست های عمومی و تخصصی بیش از دو هزار صفحه می شود، با نگاهی عمیق و همه جانبه به موضوع جنگ و جهاد از منظر فقه اهل سنت پرداخته است؛ وی در هر موضوع، تمام حالت های قضیه و دیدگاهه ای صاحب نظرن گذشته و حال در هر فرع و عنوان را بیان کرده و پس از بررسی مصداق های جهاد اصطلاحی، دیدگاه خود را با استناد به آیات و ورایات و نظر فقیهان ارائه و اثبات می کند.

آنچه پیش روی شماست جلد نخست از این مجموعه سه جلدی است که از یک مقدمه و سه باب تشکیل شده و هر باب دو فصل و هر فصل چند مبحث دارد. چهار باب باقی مانده در جلدهای دوم و سوم ارائه خواهند شد.