عوامل رقی المسلمین و انحطاطهم

در علل تحقق قیام امام حسین(علیه السلام) عوامل گوناگونی نقش داشتند، مانند خودداری آن حضرت از بیعت با یزید، نامه ‏های کوفیان، امر به معروف و نهی از منکر و ایجاد اصلاح در امت پیامبر اکرم (صلوات الله علیه و آله)؛ و... میزان توجه هرکدام از مورخان و تحلیل گران به هر یک از عوامل، سبب شده تا تفسیر و قرائت از قیام امام حسین (علیه السلام) با نگاه ‏های مختلفی بررسی شود. در بررسی علل و عوامل این حادثه بزرگ تاریخ به برخی از عوامل بیش از وزن آن توجه شده و موجب گشته تا قرائت و تحلیل از این انقلاب شگفت‏ آور با واقعیت تاریخی هم داستان نباشد. نویسندگان این اثر معتقدند که پژوهش درباره نهضت حسینی تا پیدا شدن یک تئوری فراگیر که همه عوامل مؤثر در این قیام را چنان که باید جدی بگیرد و حق هر کدام را چنان که شایسته است بدون افراط و تفریط بیان کند، هم‏چنان ضروری به نظر می‏رسد. بررسی مجموعه حاضر نشان می ‏دهد که این اثر به دنبال این است تا همه عوامل را با یکدیگر سنجیده و به اندازه وزن هر کدام، تحلیل و تفسیری جدید و واقع‏بینانه را بیان دارد. نویسندگان آن مدعی‏ اند که در این پی ‏جویی تاریخی، درباره تاریخ دوران امامت امام حسین (علیه السلام) و پس از آن تا هنگام بازگشت کاروان حسینی به مدینه به رهبری امام سجاد(علیه السلام) مطالعه ‏ای تحلیلی و انتقادی انجام داده و کوشیده‏ اند تا جنبه ‏های ناشناخته و پنهان و نیز موارد ارزشمندی را که تاکنون، چنان که باید، به ارزش‏ های آن پی برده نشده و نیز حقایقی را که در پس پرده‏ های دروغ پنهان مانده و یا دروغ‏هایی که لباس حقیقت پوشیده‏ اند را آشکار سازد و برای تحقق این مهم نگاهی تحلیلی و در نوع خود بدیع، کم نظیر، عمیق و مستند به تاریخ اسلام دارند، تحلیلی که از زمان شکل گیری جبهة نفاق در مکه همزمان با دعوت علنی رسول مکرّم(صلی الله علیه)، تا زمان ظهور منتقم خون حسین(علیه السلام) را در نظر دارد.