موضوع کتاب حاضر، بیان ابعاد مختلف «دانش اجتماعی» و ارتباط آن با «فرهنگ» است. در این پژوهش سعی شده است شاخه‌ های مختلف علوم اجتماعی و اهمیت برخی از مباحث آن مانند خانواده در دین اسلام مورد شرح و بررسی قرار گرفته و نسبت بین فرهنگ و تمدن اجتماعی تبیین گردد.
نویسنده نخست به منشأ تشکیل خانواده به عنوان یک واحد کوچک اجتماعی اشاره کرده و کارکردهای خانواده و اهمیت آن را در دین اسلام بررسی نموده است. آنگاه حقوق خانواده اعم از حقوق زوجین، والدین و فرزندان را بیان کرده و سپس یکی دیگر از شاخه‌ های علوم اجتماعی یعنی علم حقوق و ابعاد مختلف آن را توضیح داده است.
بحث درباره رسانه‌ های عمومی و وسایل ارتباط جمعی، رابطه بین فرهنگ و تمدن، عوامل پیشرفت یا عقب‌ ماندگی جوامع، چهره واقعی تمدن غرب، آزادی و دموکراسی از منظر اسلام و غرب و مؤلفه‌ های دین اسلام به‌ عنوان یک دین جاوید و جامع از مباحث دیگر این کتاب است.

این کتاب یک مقدمه و هشت فصل با عنوان‌ های: «کلیات»، «اسلام و حکومت»، «اسلام و قانون‌ گذاری»، «اهداف و وظایف حکومت اسلامی»، «مبانی نظری حکومت در عصر غیبت»، «ویژگی‌ ها و اختیارات ولی فقیه» و «نقش مردم در حکومت اسلامی» دارد.

نویسنده در مقدمه این کتاب آورده است:

اسلام، دینی جامع و دارای مقررات و اصول جامع و مستمر در تمام زمینه‌ هاست. جامعیت و خاتمیت اسلام اقتضا می‌ کند این مکتب در همه زمینه‌ ها به ویژه در زمینه حکومت و مسائل مربوط به آن، شیوه کامل و جامعی ارائه دهد. از اهداف گسترده مکتب اسلام، تأمین سعادت دنیا و آخرت بشر است و قواعد و مقررات آن در زمینه نظام سیاسی ـ اجتماعی و دارای حاکمیت و حکومت و قانون‌گذاری است. این حاکمیت، با سایر نظام‌ ها تفاوت دارد؛ چون اهداف نظام اسلامی با سایر نظام‌ ها متفاوت است.

هدف سایر نظام‌ ها، رسیدن به سعادت در این دنیاست، اما هدف نظام اسلامی، رسیدن به سعادت دنیوی و اخروی ست، به همین جهت، نوع حکومت در نظام اسلامی نیز با نوع حکومت در نظام‌ های دیگر فرق اساسی دارد.
پژوهشکده تحقیقات اسلامی کوشیده است با بررسی اندیشه‌ های مختلف در زمینه سیاست و حکومت، اصول، مبانی و مسائل اصلی سیاسی را تببین نماید.