تاریخچه
پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق در سال ۱۳۵۹ با فرمان معمار کبیر انقلاب، امام خمینی(ره) ، با هدف تهیه متون عقیدتی و سیاسی مورد نیاز رزمندگان اسلام با عنوان «مرکز بررسی‌ها» زیر نظر شهید بزرگوار محلاتی، نماینده وقت امام در سپاه پاسداران، در قم تأسیس شد. سپس، مسئولیت تدوین متون آموزشی عقیدتی_سیاسی و پژوهش‌های مورد نیاز سپاه و بسیج به این نهاد مقدس واگذار و نام آن «مرکز تحقیقات اسلامی» نهاده شد. در سال ۱۳۷۳ به صورت اصولی تبدیل آن به پژوهشکده از سوی وزارت علوم تصویب شد و در سال ۱۳۷۶ با عنوان «پژوهشکدۀ تحقیقات اسلامی» با سه گروه سیاسی، اجتماعی و الهیات موافقت وزرات علوم‌تحقیقات و فناوری را به‌طور قطعی کسب کرد.
گسترش فعالیت‌های پژوهشی این پژوهشکده و استقبال مراکز نظامی و انتظامی از آثار باکیفیت آن باعث شد در سال ۱۳۹۲ موافقت اصولی ارتقای پژوهشکده به پژوهشگاه اخذ شود. سپس، بنا به درخواست ستاد فرماندهی کل قوا و با ابلاغ امام خامنه‌ایمدظله‌العالی در سال ۱۳۹۳ به پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق ارتقا یافت. و پژوهش‌های اسلامی و انسانی و تهیۀ متون آموزشی مورد نیاز سازمان‌های عقیدتی_سیاسی نیروهای مسلح (نیروی انتظامی، ارتش، وزارت دفاع) و نمایندگی ولی فقیه در سپاه به آن واگذار شد و اساسنامۀ آن نیز پس از تصویب معظم له ابلاغ گردید.
ساختار:
پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق سه پژوهشکده، یک اندیشکده، مرکز تدوین متون آموزشی، مرکز ترجمه و نشر آثار مرکز آموزش و تحصیلات تکمیلی پژوهشگری و دفتر فصلنامهها، فصلنامۀ‌علمی_پژوهشی و سه فصلنامۀ‌علمی تخصصی و دو نشریۀ تبلیغی می‌باشد.
پژوهشکده‌ها:
الف) پژوهشکدۀ الهیات و معارف اسلامی با شش گروه مصوب با نام ۱٫گروه فقه و حقوق ۲٫فلسفه و کلام ۳٫علوم قرآن و حدیث ۴٫تاریخ اسلام ۵٫اخلاق و تربیت اسلامی ۶٫دفاعی امنیتی
“انسان مطلوب”، “پاسدار مطلوب”، “من المدینه الی المدینه”، “مقررات جنگ و صلح در اسلام”، “جهاد در آیینه قرآن و روایات”، “آسیب‌شناسی فقهی بانکداری اسلامی” بخش کوچکی از آثار تولیدی این پژوهشکده می‌باشد. اکنون نیز چندین طرح پژوهشی بزرگ مانند، “مکتب دفاعی اسلام”، چندین طرح پژوهشی در موضوع امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر و پروژۀ کلان “غدیر” با حدود هشتاد کتاب را در دست اجرا دارد.
ب) پژوهشکدۀ سیاسی: دارای سه گروه سیاسی، روابط بین‌الملل، حقوق، مطالعات انقلاب اسلامی است.
طرح‌های کلانی مانند “جریان‌شناسی سیاسی گروه‌ها و احزاب سیاسی فعال” در دوازده جلد و”جریان‌شناسی فکری_فرهنگی” در پنج جلد، “دولت در عصر غیبت” از جمله آثار این پژوهشکده است و پروژه‌های بزرگی “مانند ماهیت انقلاب اسلامی”، منظومۀ فکری مقام معظم رهبری(مدظله) را نیز در دست اجرا دارد.
ج) پژوهشکدۀ فرهنگی_اجتماعی: متشکل از گروه‌های مدیریت اسلامی و فرهنگ سازمانی، جامعه‌شناسی و علوم اجتماعی و علوم تربیتی و روان‌شناسی و ادبیات و هنر اسلامی و مقاومت است. انجام دادن تمام مطالعات میدانی و جامعه‌شناختی مورد نیاز نیروهای مسلح در این پژوهشکده صورت می‌گیرد و برخی از پروژه‌های بنیادین مانند “سازمان مطلوب” را در دست اجرا دارد.
د) اندیشکده راهبردی و آیند‌پژوهی: این اندیشکده که به تازگی در پژوهشگاه فعال شده با هدف رصد روندها و فرایندهای داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی و کاربردی‌سازی نتایج پژوهش‌های صورت گرفته در پژوهشگاه و همچنین، کمک به تصمیم‌سازی و ارائۀ راهبرد تشکیل شده است که به تناسب نیاز هیئت‌های گوناگون اندیشه‌ورزی مانند امربه‌معروف ونهی‌ازمنکر ، خانواده و آتش به اختیار را با استفاده از متخصصان و نظریه‌پردازان برگزار می‌کند. هم اکنون نیز دو پروژۀ بزرگ و بنیادین “اصول حاکم بر ساخت‌و‌ساز در اسلام” و “اصول حاکم بر بهداشت و درمان در اسلام” را در دست اجرا دارد.
ه) واحد ترجمه: باتوجه‌به استقبال مراکز پژوهشی جهان اسلام از آثار پژوهشگاه این واحد با هدف ترجمۀ کتاب‌های پژوهشگاه به زبان‌های خارجی، به ویژه عربی، و همچنین، ترجمۀ کتاب های مفید و با ارزش از دیگر زبان‌ها به فارسی تأسیس شد. ازجمله آثار این واحد، ترجمۀ کتاب آثار “الحرب فی الفقه الاسلامی” از عربی به فارسی و “معنویت اسلامی” و “اصول اخلاق اسلامی” به انگلیسی، “سیرۀ اخلاقی معصومین” و “تدبیر معیشت از ذیدگاه آیات و روایات” و “عوامل پیشرفت و انحطاط مسلمانان” و “جهاد و دفاع در اسلام” به عربی ترجمه شده‌اند. همچنین، ترجمه کتاب‌های “جنگ و صلح در اسلام” و “دولت در عصر غیبت” را برای ترجمه به زبان انگلیسی و ترجمه و تحقیق کتاب «حقوق مخاصمات مسلحانه بین‌المللی» را از زبان انگلیسی به فارسی در دست اقدام دارد.
و) فصلنامهها و نشریات
– فصلنامۀ علمی_پژوهشی پژوهش‌های سیاست اسلامی
– فصلنامۀ علمی_تخصصی پژوهش‌های دفاعی_امنیتی اسلام
– فصلنامۀ علمی_تخصصی پژوهش‌های تمدن اسلامی
– فصلنامۀ علمی_تخصصی پژوهش‌های کلام اسلامی
– ماه‌نامۀ تبلیغی پیام ویژه روحانیون
-نشریۀ نور اندیشه
به‌طور میانگین این پژوهشگاه سالانه حدود چهل طرح پژوهشی و یکصد متن آموزشی و ده‌ها شماره نشریات و فصلنامه‌های گوناگون و گزارش‌های اندیشه‌ای را تولید و منتشر می کند که در نوع خود کم نظیر است.